Rechtspraak
Uitspraakdatum
05-10-2020
ECLI
ECLI:NL:TADRARL:2020:153
Zaaknummer
20-145
Zaaknummer
20-146
Inhoudsindicatie
20-145
Inhoudsindicatie
Raadsbeslissing. Verweerder heeft de derdengeldenrekening in strijd met de regels van de Voda gebruikt om voor zijn cliënte te bankieren. Het had op de weg van verweerder gelegen om juist in het geval van de door hem geschetste noodsituatie te overleggen met zijn medebestuurders van de stichting derdengelden en met de deken. De handelwijze van verweerder ten aanzien van de derdengeldenrekening is tuchtrechtelijk verwijtbaar. Dekenbezwaar gegrond. Maatregel van een waarschuwing.
Inhoudsindicatie
20-146
Inhoudsindicatie
Raadsbeslissing. Verweerder 2 is als medebestuurder verantwoordelijk voor de controle van de mutaties op de derdengeldenrekening. Dat verweerder het oneigenlijke gebruik van de derdengeldenrekening door zijn medebestuurder niet heeft opgemerkt, is het gevolg van de tot voor kort gehanteerde werkwijze. Verweerder heeft zijn controletaak als medebestuurder verzaakt. Dekenbezwaar gegrond. Maatregel van een waarschuwing.
Uitspraak
Beslissing van de Raad van Discipline in het ressort Arnhem-Leeuwarden van 5 oktober 2020
in de zaken 20-145/AL/OV en 20-146/AL/OV
naar aanleiding van de dekenbezwaren van:
mr. V.
in zijn hoedanigheid van waarnemend deken van de orde van advocaten in het arrondissement Overijssel
hierna: de deken
tegen
1. verweerder 1 (20-145)
2. verweerder 2 (20-146)
tezamen ook: verweerders
1 VERLOOP VAN DE PROCEDURE
in 20-145 en 20-146
1.1 Op 24 februari 2020 heeft de deken zijn dekenbezwaren tegen verweerders ingediend.
1.2 De dekenbezwaren zijn behandeld op de zitting van de raad van 27 juli 2020. Daarbij waren de deken en verweerders aanwezig. Van de behandeling is proces-verbaal opgemaakt.
1.3 De raad heeft kennisgenomen van de dekenbezwaren van 24 februari 2020, van de schriftelijke reactie van verweerder 2 van 19 februari 2020 en van de schriftelijke reactie van verweerder 1 van 20 februari 2020. Ook heeft de raad kennisgenomen van de overgelegde en voorgedragen pleitaantekeningen van verweerder 2.
2 FEITEN
in 20-145 en 20-146
2.1 Voor de beoordeling van de dekenbezwaren gaat de raad, gelet op de dossierstukken en de op de zitting afgelegde verklaringen, uit van de volgende feiten.
2.2 Verweerders vormen een kostenmaatschap onder de naam X advocaten.
2.3 X advocaten heeft een overeenkomst gesloten met Stichting Beheer Derdengelden X advocaten (hierna: de stichting). De bestuurders van deze stichting zijn verweerders en mr. O.
2.4 Op 28 november 2019 heeft de deken samen met een medewerker een kantoorbezoek gebracht aan X advocaten. Tijdens dit kantoorbezoek heeft de deken geconstateerd dat met instemming van verweerder 1 op de derdengeldenrekening een fors bedrag van een gedetineerde cliënte van verweerder 1 is gestort en dat de stichting om de zoveel tijd van de derdengeldenrekening een bedrag naar de bankrekening van deze cliënte bij de penitentiaire inrichting (hierna: PI) overmaakt. In dat verband heeft de deken ook geconstateerd dat de derdengelden weliswaar met een dubbele autorisatie worden overgemaakt met bankpassen op naam van de bestuurders van de stichting, maar dat verweerder 2 zijn bankpas heeft afgegeven aan de boekhoudster van X advocaten (hierna: de boekhoudster). De boekhoudster heeft verklaard dat zij in opdracht van verweerder 1 betalingen vanaf de derdengeldenrekening verricht zonder vragen te stellen.
3 DEKENBEZWAAR
in 20-145
3.1 Het bezwaar houdt, zakelijk weergegeven, in dat verweerder 1 tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld als bedoeld in artikel 46 Advocatenwet door de derdengeldenrekening van de stichting op onjuiste wijze aan te wenden door te bankieren voor zijn cliënte en door de boekhoudster van het advocatenkantoor daarbij als tweede ondertekenaar te betrekken.
in 20-146
3.2 Het bezwaar houdt, zakelijk weergegeven, in dat verweerder 2 tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld als bedoeld in artikel 46 Advocatenwet door zijn taak als medebestuurder van de stichting te verzaken door de feitelijke uitvoering daarvan over te laten aan de boekhoudster en ook overigens geen toezicht te houden op de herkomst en bestemming van de gelden op de derdengeldenrekening, waarbij gebruik werd gemaakt van de autorisatie van verweerder 2.
in 20-145 en 20-146
3.3 De raad zal bij de beoordeling van de dekenbezwaren, waar nodig, ingaan op de stellingen van de deken.
4 VERWEER
in 20-145
4.1 Verweerder 1 heeft in zijn verweer erkend dat hij de derdengeldenrekening heeft gebruikt op een wijze die niet is toegestaan. In dat verband heeft verweerder 1 aangevoerd dat het geld van zijn cliënte op haar uitdrukkelijke verzoek naar de derdengeldenrekening is overgemaakt om te voorkomen dat derden, waaronder haar zoon en andere familieleden, aan dat geld zouden kunnen komen. Volgens verweerder 1 was sprake van een noodsituatie, omdat zijn cliënte er vanwege ernstig verstoorde familieverhoudingen helemaal alleen voor stond en er geen grote geldbedragen naar haar rekening bij de PI konden worden overgemaakt.
in 20-146
4.2 Verweerder 2 heeft in zijn verweer erkend dat de boekhoudster over zijn bankpas beschikt. Volgens verweerder 2 werd er wel enig toezicht uitgeoefend op het gebruik van de derdengeldenrekening. In dat verband wijst verweerder erop dat de boekhoudster hem bij bijzondere betalingen zeker zou hebben geïnformeerd voordat zij deze zou uitvoeren en dat hij de mutaties op de derdengeldenrekening van dag tot dag inzag en inziet. Van zijn voorafgaande instemming met betalingen, anders dan in bijzondere gevallen, was inderdaad geen sprake maar die werkwijze is inmiddels aangepast, aldus verweerder 2.
in 20-145 en 20-146
4.3 Voor het overige zullen de verweren, waar nodig, aan de orde komen bij de beoordeling van de dekenbezwaren.
5 BEOORDELING
in 20-145 en 20-146
5.1 De raad stelt in beide dekenbezwaren voorop dat Afdeling 6.5 van de Verordening op de advocatuur (Voda) – Derdengelden – ertoe strekt advocaten regels te geven over derdengelden en de inrichting van de derdengeldenrekening. Doel van de regeling is onder meer te voorkomen dat een derdengeldenrekening voor andere doeleinden wordt gebruikt dan waarvoor zij in het leven is geroepen, namelijk voor het beheer van derdengelden (artikel 6.22 lid 3 Voda). De strekking van de regeling is te voorkomen dat de advocaat met die rekening betrokken raakt bij criminele handelingen en/of dat hij daarmee zal ‘bankieren’ en/of dat hij derdengelden zonder noodzaak op de bankrekening van de stichting derdengelden parkeert. Als waarborg voor nakoming van deze regeling is dan ook bepaald dat twee gezamenlijk handelende bestuurders van de stichting derdengelden vereist zijn (artikel 6.22 lid 8 Voda). De raad zal de dekenbezwaren met inachtneming van dit toetsingskader beoordelen.
in 20-145
5.2 De raad is op grond van de dossierstukken en de op de zitting afgelegde verklaringen van oordeel dat verweerder 1 in strijd heeft gehandeld met artikel 46 Advocatenwet en met de genoemde regels in de Voda. Door geld van zijn cliënte op de derdengeldenrekening te parkeren en vervolgens vanaf deze rekening via de boekhoudster als tweede ondertekenaar regelmatig geld naar zijn cliënte over te laten maken, heeft verweerder 1 de derdengeldenrekening feitelijk gebruikt om voor zijn cliënte te bankieren. Zoals verweerder 1 zelf ook heeft erkend, is de derdengeldenrekening daar niet voor bedoeld en is dat op grond van de Voda ook niet toegestaan. Als reden voor zijn handelwijze heeft verweerder 1 aangevoerd dat hij zijn cliënte tegen haar familie wilde beschermen en dat, door de omstandigheden waarin zijn cliënte zich bevond, sprake was van een noodsituatie. Hoewel de raad begrip heeft voor de door verweerder 1 ook ter zitting geschetste omstandigheden, was het verweerder 1 echter ook in deze omstandigheden niet toegestaan de derdengeldenrekening op een oneigenlijke wijze te gebruiken. Het had, juist in de door verweerder 1 omschreven noodsituatie, op de weg van verweerder 1 gelegen over de (nood)situatie te overleggen met zijn medebestuurders, verweerder 2 en mr. O., en met de deken. Verweerder heeft dit echter nagelaten en zag het ongeoorloofde gebruik van de derdengeldenrekening onterecht als de meest aangewezen oplossing voor de situatie waarin zijn cliënte zich bevond. Omdat deze handelwijze van verweerder 1 tuchtrechtelijk verwijtbaar is, is het dekenbezwaar gegrond.
in 20-146
5.3 De raad is op grond van de dossierstukken en de ter zitting afgelegde verklaringen van oordeel dat verweerder 2 in strijd heeft gehandeld met artikel 46 Advocatenwet en met de genoemde regels in de Voda. Verweerder 2 is als medebestuurder verantwoordelijk voor de controle van de mutaties op de derdengeldenrekening. Vanuit deze controletaak had verweerder dan ook hebben moeten opmerken dat op enig moment een fors bedrag op de derdengeldenrekening werd gestort en dat in de daaropvolgende maanden om de zoveel tijd bedragen van € 100,- à € 200,- naar een andere bankrekening werden overgemaakt. Dat verweerder 2 niet heeft opgemerkt dat de derdengeldenrekening van de stichting op deze oneigenlijke wijze werd gebruikt, is het gevolg van de tot voor kort gehanteerde werkwijze dat de boekhoudster verweerder 2 alleen waarschuwt bij betaalopdrachten die in haar ogen bijzonder zijn en dat verweerder 2 de mutaties op de derdengeldenrekening alleen achteraf controleert aan de hand van de afschriften. Met deze werkwijze heeft verweerder 2 het zwaartepunt van zijn verantwoordelijkheid als medebestuurder van de stichting bij de boekhoudster gelegd waardoor hij zelf onvoldoende inhoud heeft gegeven aan het in de Voda voorgeschreven vereiste van het dubbele bestuurderschap en de daarbij behorende controletaak. Dat deze werkwijze inmiddels is aangepast, betekent niet dat verweerder 2 niet tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld.
5.4 Uit de reactie van verweerder 2 op de door de deken ter zitting gegeven toelichting op de controle van een derdengeldenrekening en de vraagtekens die verweerder 2 daarbij heeft geplaatst, leidt de raad af dat verweerder 2 zich onvoldoende lijkt te realiseren wat zijn controletaak als medebestuurder van de stichting inhoudt. De raad geeft verweerder 2 daarom mee de toelichting van de deken ter harte te nemen en zich over zijn bestuurderschap van de stichting te beraden als hij zichzelf niet in staat acht zijn controletaak als medebestuurder overeenkomstig de regels van de Voda uit te oefenen. Omdat het verzaken van zijn controletaak als medebestuurder van de stichting tuchtrechtelijk verwijtbaar is, is het dekenbezwaar gegrond.
6 MAATREGEL
in 20-145
6.1 De raad zal het dekenbezwaar gegrond verklaren. Op grond van de aard en de omstandigheden van dit dekenbezwaar en het belang van een correct gebruik van een derdengeldenrekening acht de raad de maatregel van een waarschuwing passend en geboden. Daarbij heeft de raad behalve het tuchtrechtelijk verleden van verweerder 1 ook in aanmerking genomen dat verweerder 1 zowel in zijn schriftelijke verweer als ter zitting inzicht heeft getoond in zijn tuchtrechtelijk verwijtbare handelwijze en heeft toegezegd dat hij de derdengeldenrekening in het vervolg niet meer zal gebruiken zoals hij voor deze specifieke cliënte heeft gedaan.
in 20-146
6.2 De raad zal het dekenbezwaar gegrond verklaren. Gelet op de aard en de omstandigheden van dit dekenbezwaar en het belang van de controletaak van een medebestuurder van een stichting derdengelden acht de raad de maatregel van een waarschuwing passend en geboden. Daarbij heeft de raad ook in aanmerking genomen dat verweerder 2 enerzijds ter zitting onvoldoende inzicht heeft getoond in zijn tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen maar anderzijds dat geen eerdere maatregelen aan verweerder 2 zijn opgelegd.
7 KOSTENVEROORDELING
in 20-145
7.1 Nu de raad een maatregel oplegt, zal de raad verweerder 1 op grond van artikel 48ac lid 1 Advocatenwet veroordelen in de volgende proceskosten:
a) € 750,- kosten van de Nederlandse Orde van Advocaten en
b) € 500,- kosten van de Staat.
7.2 Verweerder 1 moet het bedrag van € 1.250,- (het totaal van de in 7.1 onder a en b genoemde kosten) binnen vier weken nadat deze beslissing onherroepelijk is geworden, overmaken naar rekeningnummer lBAN: NL85 lNGB 0000 079000, BIC: INGBNL2A, Nederlandse Orde van Advocaten, Den Haag, onder vermelding van “kostenveroordeling raad van discipline" en het zaaknummer.
in 20-146
7.3 Nu de raad een maatregel oplegt, zal de raad verweerder 2 op grond van artikel 48ac lid 1 Advocatenwet veroordelen in de volgende proceskosten:
a) € 750,- kosten van de Nederlandse Orde van Advocaten en
b) € 500,- kosten van de Staat.
7.4 Verweerder 2 moet het bedrag van € 1.250,- (het totaal van de in 7.3 onder a en b genoemde kosten) binnen vier weken nadat deze beslissing onherroepelijk is geworden, overmaken naar rekeningnummer lBAN: NL85 lNGB 0000 079000, BIC: INGBNL2A, Nederlandse Orde van Advocaten, Den Haag, onder vermelding van “kostenveroordeling raad van discipline" en het zaaknummer.
BESLISSING
De raad van discipline:
in 20-145
- verklaart het dekenbezwaar gegrond;
- legt aan verweerder 1 de maatregel van een waarschuwing op;
- veroordeelt verweerder 1 tot betaling van de proceskosten van € 1.250,- aan de Nederlandse Orde van Advocaten, op de manier en binnen de termijn als hiervóór bepaald in 7.2;
in 20-146
- verklaart het dekenbezwaar gegrond;
- leg aan verweerder 2 de maatregel van een waarschuwing op;
- veroordeelt verweerder 2 tot betaling van de proceskosten van € 1.250,- aan de Nederlandse Orde van Advocaten, op de manier en binnen de termijn als hiervóór bepaald in 7.4.
in 20-145 en 20-146
Aldus beslist door mr. A.H.M. Dölle, voorzitter, mrs. K.F. Leenhouts en S.H.G. Swennen, leden, bijgestaan door mr. A.E. van Oost als griffier en uitgesproken in het openbaar op 5 oktober 2020.
Griffier Voorzitter